Tekst: Tjitske Visscher | Beeld: Rudmer Zwerver NEDERLANDS INSTITUUT VOOR ECOLOGIE DEELT KENNIS Onderzoek naar de natuur van de toekomst In duurzaam natuur- en groenbeheer draait alles om afwegingen tussen biodiversiteit en de wensen van mensen. Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) deelt zijn kennis die groenprofessionals kan helpen om keuzes te maken of adviezen te geven, voor nu en later. Op zaterdag 5 oktober zette dit onderzoeksinstituut zijn deuren open voor een inspirerend kijkje in de natuur van de toekomst. Door extreem weer, eenzijdig voedselaanbod of een ingreep zoals maaien is de balans in de natuur af en toe weg. De ene soort rukt op, een andere krijgt het extra moeilijk of verandert zijn strategie om te overleven. Maar in de natuur staat één soort nooit op zichzelf. Planten, dieren en micro-organismen zijn van elkaar afhankelijk en concurreren met elkaar. Een ecosysteem bestaat vaak uit honderden of zelfs duizenden relaties tussen soorten. Een beheermaatregel voor die ene soort heeft onherroepelijk invloed op tientallen andere. Bij het Nederlands Instituut voor Ecologie onderzoeken wetenschappers hoe soorten samenleven. De medewerkers van meer dan twintig nationaliteiten doen hun experimenten niet alleen wereldwijd in de natuur, maar ook in laboratoria, kassen, 26 vakblad groen proefvijvers en -tuinen op het eigen terrein. Mesocosms Onderzoeksmedewerker Freddy ten Hooven beheert een deel van de proeven. ‘Om echt te kunnen achterhalen wat de relaties zijn tussen planten, vogels, insecten, bacteriën en schimmels, doen we langlopende experimenten. In onze kassen onderzoeken we bijvoorbeeld hoe insecten het best te gebruiken zijn als biologische bestrijders.’ Ook wordt er gewerkt in de openlucht. ‘In tientallen bakken met elk één kubieke meter grond doen we momenteel onderzoek naar soorten die hun leefgebied uitbreiden naar Nederland’, vertelt Ten Hooven. ‘We noemen de bakken mesocosms: de omstandigheden zijn minder gecontroleerd dan in de kas, maar meer dan in het open veld.’ In elk van die mesocosms staan vier soorten inheemse planten die oorspronkelijk samen voorkomen in de Gelderse Millingerwaard en vier nauw verwante range expanders uit Zuid-Europa die daar nu ook groeien. De Nederlandse planten knoopkruid, akkerkers, gele morgenster en zachte ooievaarsbek hebben een groot ondergronds netwerk van microben en ze hebben relaties met bepaalde insecten. ‘Wij willen er bijvoorbeeld achterkomen of het de biodiversiteit in de bodem of van insectensoorten beïnvloedt, als planten uit warmere gebieden bij droogte de plaats van inheemse soorten innemen.’ Biodiversiteit Alle gebouwen, de kassen en het hele buitenterrein van het onderzoeksinstituut waren tijdens de open dag op zater Pagina 25

Pagina 27

Heeft u een boek, online publisher of digi-archief? Gebruik Online Touch: onderwijscatalogus online bladerbaar op uw website plaatsen.

Groen-9 Lees publicatie 383Home