ACHTERGROND systeemniveau) en warmtewinning uit water (extra functionaliteit als onderdeel van het energiesysteem) zijn hier voorbeelden (De Bouwcampus). Ook doorrekening voor Gemaal- en Spuicomplex IJmuiden (Van Vuuren et al. 2015) vormt goede aanknopingspunten De opgave gedefinieerd De opgave voor infrabeheerders bij het vervangen en renoveren van infrastructuur is het vroegtijdig verkennen van toekomstige veranderingen in de samenleving en het natuurlijk milieu, het zich ontwikkelend gebruik van de daaronder liggende waarden, de samenhang met andere infrastructuren. Essentieel is het zichtbaar maken van de consequenties voor de (on-) balans tussen systeemdiensten en gebruik. Deze balans is immers cruciaal voor een stabiel functioneren gedurende de levensduur van de betreffende (al dan niet gecombineerde) infrastructuur. Om besluitvorming hieromtrent voor te bereiden, zullen diverse alternatieven ontwikkeld moeten worden. Adaptieve planning en ontwerp biedt handvatten voor het ontwikkelen van alternatieven zowel op systeemniveau als kunstwerken. Met adaptief plannen worden te nemen investeringsbeslissingen in de context van aanpalende investeringsbeslissingen van andere actoren geplaatst en geprojecteerd op langetermijnontwikkeling en -opgaven. De investeringsbeslissing zal toekomstgericht moeten zijn en beslissers zullen de lange termijn zowel in termen van technische als functionele levensduur onder ogen moeten zien. Adaptieve infrastructuurplanning is het voorbereiden van beleids- en investeringsbeslissingen in infrastructuur en kunstwerken waarin een balans dient te worden gevonden tussen de technische levensduur van het object, de systeemfuncties – onder andere in relatie tot klimaatverandering en de energietransitie – en veranderingen in gebruik op korte en langere termijn. Door de systemen en kunstwerken adaptief te ontwerpen kan de maatschappelijke waarde ook op termijn ten volle benut worden. Dit vraagt om strategische sector overschrijdende overwegingen ten aanzien van gewenste systeemtransformaties door middel van het herontwerp van infrastructuur, de engineering ervan en de randvoorwaarden daaromtrent. Literatuur • Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (2017) Kamerbrief ‘Verjongen, vernieuwen, verduurzamen.’ Kenmerk RWS-2017/49054. Den Haag. • Rijkswaterstaat (2015) VONK, vervangingsopgave natte kunstwerken. Den Haag • Deltaprogramma 2013 (2012) Bijlage H: Vervangingsopgave natte kunstwerken. Den Haag. • Van Twist, Mark en Wijnand Veeneman (1999) marktwerking op weg: over concurrentiebevordering in infrastructuur gebonden sectoren. Utrecht Uitgeverij LEMMA • Vlist, Maarten van der, en Geoffrey Hagelaar, 1997, Beleidsstrategie in de waterhuishouding: Brede Kijk in verschillende varianten. Beleidsanalyse 97/4 p 4-12. • Rijkswaterstaat (2015) Beheer- en ontwikkelplan Rijkswateren 2016-2020, Den Haag. • Zandvoort et al. (2019) Dealing with uncertainty in collaborative planning: developing adaptive strategies for the IJsselmeer. Journal of Environmental Planning and Management 62 (2), 248-265. • Jütte, Manon en Maarten van der Vlist (2017) Grip op de Maas; energietransitie perspectief, eindrapport fase 2. September 2017, De Bouwcampus, Delft. • Pot, Wieke (202x), The governance challenge of addressing grand challenges with current-day decisions in water infrastructure (forthcoming) • Zandvoort, Mark en Maarten van der Vlist (2020) Planning infrastructure replacement; restructuring and exerting partial control over the environment. Environmental Science & Policy 103, 67-76. • Bloemen, Pieter, Floris Hammer, Maarten van der Vlist en Pieter Grinwis (2019) DMDU into practice; adaptive delta management in The Netherlands (p 321-351). In: Marchau, Vincent e.a. Decision making under deep uncertainty, from theory to practice. Springer, Heidelberg. • Van Rhee, (2012) Handreiking Adaptief delta management. Den Haag. • Smet, Kim (2017) Engineering options; a proactive planning approach for aging water resource infrastructure under uncertainty. Dissertation Harvard University, Cambridge, Massachusetts. • Van Vuuren, S., Konings, V., Jansen, T., van der Vlist, M.J. & Smet, K.S.M. 2015. Dealing with aging of hydraulic infrastructure: An approach for redesign water infrastructure networks. E-proceedings of the 36th IAHR World Congress, 28 June – 3 July. The Hague. • Site De Bouwcampus, vraagstukken, vervangingsopgave Grip op de Maas NGINFRAmagazine 37 Deze opgave raakt echter ook aan de institutionele randvoorwaarden waaronder de betreffende infrastructuur wordt beheerd en de politiek-bestuurlijke verhoudingen omtrent infrastructuur. Welke mogelijkheden heeft een infrabeheerder om adaptief te plannen? Is de infrabeheerder ingesteld op deze nieuwe opgave? Dat is het onderwerp van deel II van dit drieluik, volgende keer in NGinfra magazine. Pagina 36

Pagina 38

Heeft u een lesmateriaal, noviafacts of online artikelen? Gebruik Online Touch: whitepaper digitaliseren.

Infra-1 Lees publicatie 411Home