Auteur: Ralph Stuyver, Initiator Bureau binnentuinen OPINIE Groene buurtinitiatieven in Amsterdam Amsterdam versteent in rap tempo en er verdwijnt steeds meer groen. Tel daar bij op de bouwopgave van 7500 nieuwe woningen elk jaar. Zie hier de grootstedelijke opgave om de stad leefbaar en groen te houden. Amsterdam wil aantrekkelijk blijven voor duizenden nieuwe bewoners per jaar. De huidige bewoners willen meer groen, minder stoeptegels en meer sociale cohesie in hun buurt. Hoe krijgt Amsterdam dat voor elkaar? In dit artikel zoomen we in op groene buurtinitiatieven. Amsterdam is de afgelopen 10 jaar sterk versteend en ontgroend. Uit ons onderzoek voor de gemeente blijkt dat binnenterreinen in de Bellamybuurt in 2016 al gemiddeld 57 procent verhard waren. Zonder verder ingrijpen is het niet ondenkbaar dat de tuinen 75 procent verhard zijn over 10 jaar.1 groot: wateroverlast, wateronderlast, hittestress, gezondheidsrisico’s, ecologische verschraling et cetera. Maar hoe ontwikkelt Amsterdam zich precies wat betreft verstening/ontgroening? Verstenen Volgens stichting De Gezonde Stad verdween in Amsterdam 28 hectare groen in 1 jaar.2 Volgens de Universiteit van Amsterdam (UvA) verdween in 13 jaar circa 300 hectare groen en onbebouwde grond binnen de Ring A10 (afbeelding 1).3 Deloitte/CAS concludeert dat de Amsterdamse tuinen nog maar 11 procent vegetatie hebben. Daarmee zou het “de Nederlandse gemeente met de minst groene tuinen” zijn.5 De private tuinen omvatten ongeveer een derde van de binnenstad. Deze verschillende onderzoeken tonen allemaal het verdwijnen van groen en het sterk toenemen van verstening. Nu is Amsterdam ook een prachtige boomrijke stad met circa een miljoen bomen. Maar het zou goed zijn als hij de snelheid van verstening/ontgroening van het openbaar groen exact in beeld krijgt en vooral van de private tuinen. 16 vakblad groen Cobra Groeninzicht/LocalFocus ziet dat 50 procent van de Amsterdamse tuinen versteend is (afbeelding 2).4 De collectieve problemen die dit oplevert zijn Remote sensing Hogeresolutiesatellietbeelden (remote sensing) kunnen tegenwoordig tot op de stoeptegel vaststellen wat versteend is en wat groen. Wij hebben een voorstel opgesteld, in samenwerking met de UvA en Cobra Groeninzicht, voor het nauwkeurig in kaart brengen hiervan. De wethouder heeft hieraan helaas nog geen gehoor gegeven. Het college vindt het remotesensingonderzoek weliswaar “interessant” en “veelbelovend”, maar vindt het “nog niet ver genoeg doorontwikkeld”.6 Uit onderzoek blijkt ook dat Amsterdamse bewoners meer kavelgroen en buurtgroen essentieel vinden voor een leefbare stad.7, 8 Een groene buurt is goed voor de sociale cohesie. Daarom stimuleert de gemeente groene buurtinitiatieven en initiatieven van bewoners en ondernemers om gezond en duurzaam voedsel te verbouwen.9 Maar op welke plekken komen die groene buurtinitiatieven nou voor, en in welke vorm? Nieuwbouwgebieden Je kunt Amsterdam onderverdelen in nieuwbouwgebieden (nieuwbouwwijken) en bestaandebouwgebieden (oudbouw). Voor nieuwbouw is het handboek Natuurinclusief bouwen en ontwerpen’ opgesteld.10 (afbeelding 3) Daarin worden kansen voor de vergroting van de biodiversiteit en klimaatbestendigheid beschreven. Bij grotere projectlocaties kunnen deze uitgangspunten in de aanbesteding in het programma van eisen worden opgenomen. Hier kunnen dus volop kansen worden benut. We zien echter dat bij nieuwbouw de grootte van de tuin per Pagina 15

Pagina 17

Heeft u een maandblad, digi brochure of digi reclamefolders? Gebruik Online Touch: flyer online op uw website plaatsen.

Groen 4 2020 Lees publicatie 413Home