uit 19623, werd uitgegaan van het realiseren van een park voor een wandelend en spelend publiek, het aanbrengen van een borderrand met bodembedekkers en enkele rozenperken. Hiervoor moest onder andere het bos worden opgeschoond en het struikgewas verwijderd waarbij het aan de architect werd overgelaten welke bomen konden worden behouden. In werkelijkheid werd een nieuw park met behoud van enkele oudere bomen aangelegd. In de periode tussen de oplevering in 1963 en 1968 werd een kleine vijver aangelegd zoals op een luchtfoto uit 1968 is te zien. Ontwerp Het ontwerp bestond uit een rechthoekig terrein met daarin een kruis van paden.4 De strak gevormde paden zijn karakteristiek voor Jan Vallen. Hierdoor ontstonden twee grote gazons die zich openden naar de omgeving (naar het zuiden richting de Taelmanshof en naar het noordoosten richting het Vijverpark). Op bijzondere plekken zoals aan de Vijverlaanzijde besteedde hij aandacht aan de detaillering. Zo schiep hij een meer park-bosgedeelte met een variëteit aan bodembedekkers zoals Pachysandra terminalis (schaduwkruid), Hedera helix (kleinbladige klimop) en Hypericum calycinum (herfsthooi). Daarnaast heesters zoals Symphoricarpos rivularis (sneeuwbes) en diverse soorten berberis. Opvallend is de hoeveelheid bomen. Deze staan verspreid over het park. Oudere bomen werden aangevuld met jongere zoals Quercus robur (zomereik), eveneens een verwijzing naar de voormalige bosrijke omgeving. Stappaadjes en enkele zitbanken behoorden tot de sobere “stoff ering” van het park. Zichtassen waren in het ontwerp niet voorzien. Waardenstelling Vanuit situationeel oogpunt is de waarde van het Edenpark van belang ten opzichte van zijn omgeving. Het ligt in de nabijheid van het Vijverpark, een ontwerp van Jan Drummen en is in 1952 verbeterd en aangevuld op basis van een ontwerp van de tuinarchitect John Bergmans. Het hoogteverschil tussen het Edenpark en het Vijverpark en de Vijverlaan verbijzondert het park. Door de aparte ligging is het eerder een soort gemeenschappelijke voortuin bij de woningen aan de Taelmanshof. Verder is de architectonische waarde van het park van belang. Het is een van de vroege ontwerpen uit het oeuvre van Jan Vallen uit de jaren zestig. De essentie, de hoofdstructuur is behouden gebleven. Helaas is van de in het ontwerp voorgestelde beplanting weinig overgebleven. Het is een mooi voorbeeld van een park waar geen “plekjes” zijn om te verblijven. Het is sober, meer zakelijk ingericht en dus van typologische waarde en karakteristiek uit de wederopbouwperiode. Cultuurhistorische waarde Het Edenpark, hoe klein dan ook, is een bijzonder park. Naast het in de stad aanwezige Schutterspark, het Vijverpark met openluchttheater maakt het deel uit van de geschiedenis van de voormalige mijnstreek en is daarmee van bijzondere cultuurhistorische waarde. Boven: Brunssums Edenpark, 1935. Beeld: Fotocollectie gemeente Brunssum Onder: Ontwerp John Bergmans 1953. Bron: WUR Wageningen afdeling Special Collections 1) Kaarten en tekeningen van dit kleine maar bij zondere parkje zij n te vinden in De Grote historische Provinciale atlas 1837-1844. Schaal 1:25.000; Topografi sche kaart 62B Heerlen 1965; uitgave Ministerie van Defensie 1968, Schaal 1:25.000; www.topotij dlij n.nl kaart fi xatie 1952,1960 en 195-Vij verpark/Edenpark Brunssum; Ontwerpen 1950en 1951, J. Bergmans (in Special Collections WUR-Wageningen; Schetsontwerp beplantingsplan Edenpark; Ir. J. Vallen 21 mei 1962 nr. 232-8; en Aanpassingen Schetsontwerp II, Ir. J. Vallen 15 december 1961, nr. 232-4 en 5. 2) Jan Vallen (1926-1999) groeide op in Swalmen waar zij n ouders een vruchtbomenkwekerij hadden. Hij volgde de opleiding Tuin- en Landschapsarchitectuur in Wageningen, die in 1946 was opgericht en onder leiding van J.T.P. Bij houwer stond. Als kwekerszoon had Vallen niet alleen plantenkennis maar ook het ondernemerschap in zij n bloed. Hij richtte in 1954 bureau Vallen Landschapsplanning op in Swalmen. Enige jaren later vestigde hij zich in Roermond. Landschapsarchitect Ben Taken, opgeleid in Wageningen, kwam vanaf 1962 bij hem in dienst. In 1985 nam hij het bureau over en ging Vallen met pensioen. 3) Gemeenteblad van de gemeente Brunssum 1962, nr. 134. 4) RhH,T302 Archief Gemeente Brunssum; inv.nr.3865 Aanleg van Plantsoenen en verlichting van het Edenpark in de Rumpenerbeemden; 1959-1963. jaargang 76 • juli 2020 • nummer 06 41 Pagina 40

Pagina 42

Heeft u een pdf, blue berry of online spaarprogramma? Gebruik Online Touch: handleiding converteren naar een online publicatie.

Groen 6 2020 Lees publicatie 416Home