net als voor berken, dat ze veel pollen produceren. Daarnaast hebben grassen een heel lange bloeiperiode, van mei tot september. Volgens Van Heerewaarden wordt tegenwoordig een veel sterkere link gelegd tussen groen en gezondheid dan tijdens de aanleg van de allergeenarme wijk, twintig jaar geleden. Dat biedt kansen bij het steeds langer wordende pollenseizoen. ‘Het zou interessant zijn om die ontwikkeling nu verder te brengen.’ Van Heerewaarden plaatst wel meteen de kanttekening dat de buitenruimte van een wijk niet helemaal allergeenarm kan zijn, omdat er altijd invloed is vanuit de omgeving. ‘Je moet dus wel reëel blijven in je verwachtingen.’ Tekenparadijs Meer groen in de stad zorgt voor meer dieren. Die zijn onlosmakelijk verbonden met zoönosen: infectieziekten die van dier op mens kunnen worden overgedragen. ‘Ratten kunnen bacteriën bij zich dragen die de ziekte van Weil kunnen veroorzaken. Vogels dragen teken met zich mee en egels zijn een hele dierentuin aan zoönosen op zichzelf’, licht Hein Sprong toe. Sprong is onderzoekscoördinator wild- en vectoroverdraagbare ziekten bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In tegenstelling tot pollenallergie en eikenprocessierups is het vergroten van de biodiversiteit níét de oplossing voor het verlagen van het risico op infectieziekten bij vergroening. Sprong: ‘Een grotere diversiteit aan dieren betekent meestal ook een grotere diversiteit aan ziekteverwekkers. En meer dieren geven ook meer kans op zoönotische ziekteverwekkers.’ Volgens Sprong is tien tot twintig procent van de teken geïnfecteerd met de Borrelia-bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Pollen en allergieën Welke pollensoort de belangrijkste allergieverwerker is, verschilt tussen landen. Het is afhankelijk van het klimaat en de vegetatiesoort die er aanwezig is. In Scandinavië zijn berkenpollen de belangrijkste oorzaak voor hooikoortsklachten, terwijl dit in Spanje het pollen van de olijfboom is. In Nederland is het pollen (stuifmeelkorrels) van grassen, berk en els verantwoordelijk voor het grootste deel van de hooikoortsklachten. Daarnaast zijn bijvoet, hazelaar, zuring, weegbree en ambrosia berucht. Latijnse naam Corylus Alnus Betula Naam Hazelaar Els Berk Poacaea Grassenfamilie Rumex Zuring Artemisia o.a. Bijvoet Allergeen Hoeveelheid pollen ++ ++ +++ ++++ ++ Plantago Weegbree ++ +++ Ambrosia Ambrosia ++++ Bron: www.lumc.nl/pollen Ongeveer dertig procent van de tekenbeten vindt in de stad plaats. Wetenschappers weten nog niet hoe teken in de stad terechtkomen. Het kan zijn dat vogels of huisdieren telkens nieuwe volwassen teken naar de stad brengen. Mogelijk vindt de hele tekencyclus in de stad plaats. ‘Om dat te weten, moet je weten of teken in de stad dieren nodig hebben voor hun bloedmaaltijd’, aldus Sprong. ‘De gastheer in de stad is misschien een egel, een eekhoorn of een kat. Dat hoeven niet alle katten te zijn, het kan ook één specifieke kat zijn voor een bepaald gebied.’ Als je weet hoe de teken overleven, kun je gemeenten adviseren hoe hiermee om te gaan. Sprong wijst op het belang van onderhoud en beheer van het groen om de negatieve aspecten van vergroening onder controle te houden. ‘Het stedelijk groen moet geen “nieuwe wildernis” worden.’ Van Heerewaarden voegt nog een interessant punt toe aan de discussie over hoe je moet vergroenen. Volgens hem zouden we meer moeten kijken naar hoe mensen zich door de openbare ruimte bewegen. ‘In de supermarkt is nagedacht over waar het huismerk en de merkartikelen worden geplaatst. Op eenzelfde manier kun je kijken naar de inrichting van het groen en mensen sturen door bewuste keuzes te maken in inrichting en beheer.’ Boone zou dit soort informatie over positieve aspecten en mogelijke gezondheidsrisico’s van groen graag terugzien in een apart hoofdstuk in de gemeentelijke handboeken voor ontwerp van de openbare ruimte. Ontwerpers willen dit volgens hem graag weten. ‘Dat kan er prima bij in het randvoorwaardenrijtje. Ontwerpers zijn een adaptief volkje.’ Eerder gepubliceerd in vakblad ROm, nummer 5 2020. + ++++ ++++ +++ + + + + Bloeiperiode Februari - Maart December - April April-Mei Mei-September Mei-Juli Mei-Augustus Juli-Augustus September vakblad OVER DE OPENBARE RUIMTE • JAARGANG 18 33 Pagina 32

Pagina 34

Voor clubbladen, online onderzoeksrapporten en onderwijs magazines zie het Online Touch CMS systeem. Met de mogelijkheid voor een webwinkel in uw kranten.

Stedelijk Interieur 2 2020 Lees publicatie 420Home