PRAKTIJK | KLIMAATADAPTATIE Ook wordt gekeken hoe andere projecten kunnen worden geïntegreerd. Een voorbeeld hiervan is afvoer van overtollig grondwater bij een nabijgelegen parkeergarage aan het marktplein (zie verderop in de tekst, red.) op een manier waardoor de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving verbetert.’ De beken worden grotendeels gevoed door grondwater, inmiddels aangevuld met afgekoppeld regenwater. Dit water draagt vervolgens bij aan de ruimtelijke kwaliteit, recreatie en belevingswaarde en is van belang voor ecologie. Het beekwater stroomt van Ugchelen en Apeldoorn naar Heerde, waar de Grift uitmondt in het Apeldoorns Kanaal. Ter hoogte van Epe wordt een deel van het Griftwater door Vitens naar infiltratiebekkens op de Veluwe gepompt, ter compensatie van de drinkwaterwinning bij Epe. Duteweert: ‘Het is een mooie circulaire gedachte. Het water in de Grift stroomt vanuit de bronnen in het zuiden in noordelijke richting. Door de bovenstroomse Grift te koppelen aan de benedenstroomse en hiervan opnieuw een deel toe te voegen aan het grondwater, ontstaat een kringloop waarmee we de onttrekking in dat gebied gedeeltelijk kunnen compenseren.’ De Eendrachtspreng, op de foto in het zuidwesten van Apeldoorn, mondt uit in de Grift. meer verbeterd door beektrajecten te herstellen en met elkaar te verbinden. De grote opgave is dan ook gekoppeld aan vijf doelen: ruimte bieden aan afgekoppeld regenwater en overtollig grondwater, recreatie, ecologie en cultuurhistorie. Je weet dat je ondanks dit streven nooit overal het maximale uit je doelstellingen kunt halen, zegt Duteweert. ‘Maar als je ergens anders meer ruimte kunt benutten, behaal je over het geheel het maximale. Doordat we in een stedelijk landschap werken heeft elke plek zijn eigen (rand)voorwaarden in wat uiteindelijk mogelijk is. Omdat we ons ook op het grotere geheel richten, geeft dat flexibiliteit om voor het geheel de doelstellingen zo optimaal mogelijk in te vullen.’ Rossingh: ‘Veranderingen die zich in de maatschappij voordeden of -doen, zoals toenemende hitte en regenval, worden gaandeweg in het programma opgenomen. Ecologische verbindingszone Elke beek in het beekherstelprogramma heeft zijn eigen ecologische waarde: een hoge ecologische doelstelling (HEN-beken), een specifieke doelstelling (SED-beken) of een ecologische verbindingszone (EVZ). Hoewel de Grift het label van een ecologische verbindingszone heeft, wordt hoger ingezet, vertelt Duteweert. Het water komt met een hoge kwaliteit het stedelijk gebied ingestroomd en de gemeente wil dit zo lang mogelijk ‘vasthouden’. Projecten worden opgepakt alsof het overal HEN-water betreft: water met de hoogste ecologische doelstellingen. HEN gaat ervanuit dat invloed door menselijk handelen tot een minimum wordt beperkt, iets wat in een stad welhaast onmogelijk is. ‘Daarom gelden er andere functies en normen. Kort gezegd mag de waterkwaliteit in een stad van iets mindere kwaliteit zijn. De keus is dan om óf uit te gaan van het water wat je hebt – supergoede waterkwaliteit, stromend grondwater – en de potentie daarvan, óf je richt je op de normen waarbij de kwaliteit wat minder mag zijn. In Apeldoorn is vooraf de keuze gemaakt om uit te gaan van het eerste. We behandelen het water dus alsof het HEN-water is, ook al is het dat formeel niet.’ In en rond de beken zijn de ijsvogel en grote gele kwikstaart gezien, en ook de beekprik. Die laatste stelt hoge eisen aan de waterkwaliteit en fungeert hierdoor als indicatorsoort, zegt Rossingh. ‘Heeft hij het naar zijn zin, dan kun je ervan uitgaan dat vele andere 36 STEDELIJK INTERIEUR Pagina 35

Pagina 37

Heeft u een onderwijscatalogus, digi brochure of web artikelen? Gebruik Online Touch: nieuwsbrief van pdf naar digitaal converteren.

Stedelijk Interieur 2 2020 Lees publicatie 420Home