RUBRIEKSTITEL KORT HOUDEN Verduurzaming een goed onderbouwde strategiemix voor bedrijfsgebonden en collectieve maatregelen, mogelijk zelfs met koppelkansen om energie uit te wisselen, op te stellen.’ De onderzoekers komen op basis van de Overijsselse ervaringen op de acht verschillende terreinen verder nog tot vier andere inzichten: 1. 2. Er is tot nu toe vooral proceseffectiviteit Hoewel energieprestatieverbeteringen op een aantal terreinen nog uitblijven, zijn op de onderzochte terreinen wel belangrijke keuzes gemaakt en processtappen gezet richting inhoudelijke focus, onderbouwd inzicht in kansen en investeringsbereidheid en businesscases. ‘Collectieve maatregelen beginnen vaak met het proces. Dat gaat ten koste van de snelheid’, zegt Bugge. De investeringsbereidheid is vaak vooraf onbekend Het gebrek aan energieprestatiedoelstellingen en -investeringen door individuele ondernemers laat weinig mogelijkheden voor sturing op resultaten en doorlooptijd. In geen van de onderzochte casussen zijn vooraf concrete doelen met betrekking tot gerealiseerde energie-effecten gesteld. Het succes is hierdoor in alle gevallen sterk afhankelijk gemaakt van een vooraf onbekende investeringsbereidheid bij de individuele ondernemers in maatregelen. ‘De sleutel om de energietransitie in gang te zetten, ligt dus primair bij de ondernemers zelf.’ Dat biedt volgens de onderzoeker juist ook kansen. Bugge denkt, ook met het oog op de eerste conclusie, dat het zinvol is om de businesscase voor gezamenlijke initiatieven eerder op tafel te gooien. ‘Ondernemers zijn gelukkig niet vies van het praten over geld. En dit is zo’n onderwerp waar een mix van kosten, baten, risico’s en belangen spelen, die niet altijd hard te maken zijn. De focus op ‘what’s in it for me’ is een sleutel om tot resultaten te komen.’ 3. Een centrale trekker van de energietransitie op bedrijventerreinen ontbreekt De optelsom van taken en verantwoordelijkheden van de betrokkenen voor effectiviteit, continuïteit, integraliteit en doorlooptijd in een proces is lang niet altijd 100 procent. Dat zit de voortgang van de energietransitie in de weg. ‘Overheden zoals provincies en gemeenten kunnen natuurlijk met allerlei inspanningen proberen om de energietransitie aan te jagen en te faciliteren, maar vermoei ondernemers daar niet te veel mee. Zij focussen op het bedrijfsbelang van continuïteit, het maatschappelijk belang is voor hen ondergeschikt.’ 4. Succes is sterk afhankelijk van de lokale situatie en inbedding De aanpak die op de ene locatie werkt, hoeft ergens anders niet tot succes te leiden. Het uitwisselen van lessen en ervaringen helpt, maar één generieke aanpak om de energietransitie aan te jagen, is er niet. ‘De mirakeloplossing van de Overijsselse aanpak bestaat niet’, benadrukt Bugge. ‘Het blijft ploeteren en maatwerk leveren.’ Overlap van belangen Tijs de Bree, gedeputeerde van de provincie Overijssel, laat in een reactie weten dat het onderzoek van NEO uitwijst dat het cruciaal is om beter aan te sluiten op de belangen van ondernemers. ‘Als overheid zijn we op zoek naar de overlap van belangen. Waar kunnen we het bedrijfsbelang koppelen aan de value case – denk aan klimaat, biodiversiteit, circulaire economie, energie, werkgelegenheid – van de overheid? Voor energie zijn goede businesscases te maken – denk aan zon op dak en besparingsmaatregelen – die ook de toekomstbestendigheid en continuïteit van de bedrijven dienen. Daar zitten de kansen.’ Tegelijkertijd ziet De Bree ook een gebrek aan eigenaarschap met betrekking tot dit thema. ‘Op dit moment voelt niemand zich eerstverantwoordelijk voor de energietransitie op bedrijventerreinen. Veel partijen zoals gemeenten, provincie, bedrijfsparkbeheerders, ondernemers, energiemaatschappijen, hebben een rol, maar die rollen tellen niet samen op tot 100 procent.’ Ook de alliantie NEO, het samenwerkingsverband van VNONCW Midden en MKB Nederland-Midden, gemeente Zwolle,gemeente Hengelo, Natuur en Milieu Overijssel, Enexis, Bio-energiecluster Oost Nederland, de waterschappen Drents Overijsselse Delta en Vechtstromen en provincie Overijssel, kan zich vinden in deze inzichten. ‘De uitkomsten van dit onderzoek geven ons als alliantie goede input om over deze vragen verder te spreken: Wie pakt welke rol of niet? En hoe sluiten we beter aan bij de belevingswereld en vraagstukken van ondernemers? Dat was ook de opzet om dit onderzoek te laten uitvoeren.’ NEO ziet het onderzoek dan ook als waardevolle input om de ontwikkeling van toekomstbestendige bedrijventerreinen beter te ondersteunen. ‘Het gesprek dat we hierover binnen de alliantie gaan voeren, biedt hiervoor waardevolle bouwstenen.’ ‘De mirakeloplossing bestaat niet. Het blijft ploeteren en maatwerk leveren’ BT • JAARGANG 15 • NUMMER 03 PAGINA 42 >> Pagina 41
Pagina 43Interactieve web vakblad, deze sportblad of folder is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het bladerbaar maken van digi vaktijdschriften.
BT 3 2020 Lees publicatie 423Home