Auteur: Roel van Dijk | Beeld: Bureau Oslo Gedrag van gebruikers Zo ontwerp je een plein dat rekening houdt met de gebruiker Hoe richt je een plein zo optimaal mogelijk in om daarmee aan te sluiten op het gewenste gedrag van de gebruiker? Deze vraag staat centraal in het interview met Anjo Travaille, gedragswetenschapper in de fysieke omgeving. P leinen worden vaak niet ontworpen of heringericht vanuit het gedrag van de gebruiker, vindt Anjo Travaille, gedragswetenschapper in de fysieke omgeving. De architect kijkt veelal vanuit zijn expertise naar hoe een plein aan de wensen van de gebruiker en opdrachtgever dient te voldoen. Vaak worden veel concessies gedaan om aan deze verwachtingen tegemoet te komen. Of deze aansluiten bij het door de opdrachtgever gewenste gedrag op en rond het plein, is de vraag. Hoe richt je een plein zo optimaal mogelijk in om daarmee aan te sluiten op het gewenste gedrag van de gebruiker? Hoe ontwerp je vanuit gedrag? ‘Allereerst kijk je naar wie de gebruiker is. Vervolgens bepaal je wat het gewenste gedrag is: het doelgedrag. Het maakt nogal uit of je een plein ontwerpt voor een stadscentrum of voor een zakendistrict. Het publiek dat van deze pleinen gebruikmaakt, is divers. In het ontwerp houd je daar rekening mee. Het gebruik is immers totaal anders. Op een plein in de stad komen mensen om elkaar te ontmoeten, bijvoorbeeld bij de ijskraam of het terras en om een boodschap op de markt te doen. In het centrum dien je daarnaast ook meer mensen te treffen. Het gaat daarbij niet alleen specifiek om het plein. De relatie met de omgeving is daarbij ook van belang. Komen de bezoekers daar voor het doen van een boodschap? Om een terrasje te pakken? ‘ALS MENSEN ELKAAR ZIEN, GEEFT DAT EEN VEILIG GEVOEL EN DAARDOOR VOEL JE JE MINDER ANONIEM’ rekening te houden met evenementen die daar kunnen plaatsvinden, zoals een festival of kermis. In het zakendistrict wordt heel anders van een plein gebruikgemaakt. In de avonduren is het er vaak rustig, terwijl het rond lunchtijd daar druk is. Bij mooi weer wordt de buitenruimte overigens ook volop gebruikt voor overleg. Bankjes en tafels zijn op zo’n plek dan ook essentieel. Mensen die de hele dag voor hun werk binnen zitten, maken ook graag een ommetje tijdens de lunch. Dat gedrag wordt veelal vanuit de werkgever gestimuleerd. Probeer daar in het ontwerp ook rekening mee te houden.’ Waar dien je rekening mee te houden bij het ontwerp van een plein in een stadscentrum? ‘Veel mensen gaan naar het plein om onder pagina 6 De nabijheid van voorzieningen, zoals van winkels, cafés en eetcafés, in de omgeving van het plein zijn daarbij van wezenlijk belang. Zeker in een dorp of kleine stad herkennen mensen elkaar daar eerder en wordt er sneller op straat contact gemaakt. Voor een grote stad is dit anders. Mensen herkennen elkaar daar minder vaak. Deze pleinen worden daar ook veelal gebruikt voor andere doeleinden zoals voor grote culturele evenementen.’ Hoe ontwerp je een plein waar mensen zich prettig voelen? ‘Allereerst verlichting. Dat is een belangrijk onderdeel voor de donkere uren. Voor overdag is mijn advies om de gebouwen om een plein – dit kunnen woningen, kantoor- of winkelpanden zijn – bij het ontwerp te be Pagina 5

Pagina 7

Scoor meer met een e-commerce shop in uw reclamefolders. Velen gingen u voor en publiceerden onderwijsmagazines online.

Mooie Pleinen 2020 Lees publicatie 1Home