18 trend • pagina 16 — 22 D e gemeente Amsterdam heeft de ambitie om de stad vóór 2040 aardgasvrij te maken. Momenteel zijn ruim 100.000 woningen aardgasvrij, wat neerkomt op ongeveer 10 procent van de woningvoorraad. Tegelijkertijd willen woningcorporaties in 2050 CO2-neutraal zijn. De woningcorporaties in de hoofdstad hebben in totaal zo’n 185.000 woningen. Op dit moment zijn ongeveer 15.000 daarvan volledig aardgasvrij. “We hebben dus 20 jaar de tijd voor de verduurzaming van 170.000 woningen. Dat komt neer op zo’n 8.500 woningen per jaar”, zegt Frank van der Veek, beleidsadviseur energietransitie en duurzaamheid bij de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC), over de opgave voor de sociale huursector. Uitbreiding van het warmtenet in Amsterdam. Beeld Vattenfall Heat Nederland Schaalvoordelen en kostenbesparingen Twee jaar geleden startten de corporaties onder de noemer Warmtemotor een bijzondere samenwerking met Vattenfall, Westpoort Warmte – een joint venture van Vattenfall en het Amsterdamse Afval Energiebedrijf (AEB) – en de gemeente om de lokale warmtetransitie te versnellen. “Het was duidelijk dat we in het tempo waarin we bezig waren, de doelen nooit zouden halen”, blikt beleidsadviseur Van der Veek terug. “Niet in de laatste plaats omdat een corporatie voor elk project telkens weer dezelfde soort onderhandelingsgesprekken voerde. Dat is gewoon niet efficiënt. Door het anders te organiseren en als corporaties met de warmtebedrijven samen te werken, moet de transitie sneller kunnen, was het idee. Bovendien zou de samenwerking ook schaalvoordelen en kostenbesparingen opleveren.” De gemeente is een belangrijke schakel in de Amsterdamse Warmtemotor. De ambities en aanpak zijn vastgelegd in de Transitievisie Warmte. In ongeveer de helft van de stad ziet de gemeente stadswarmte daarvoor als de preferente techniek. Vanwege de hoge bouwdichtheid zijn de collectieve warmtenetten een belangrijk onderdeel van de route naar een betaalbare en duurzame warmtevoorziening voor woningen. Voor nieuwbouwprojecten hanteert de gemeente het uitgangspunt dat er in principe een oplossing met een lage aflevertemperatuur wordt gekozen. Daarvoor zijn naast warmtenetten ook individuele systemen met warmte-koudeopslag en warmtepompen mogelijk. Raamovereenkomst In 2019 zijn de deelnemers aan de Warmtemotor tot een hoofdlijnenakkoord gekomen, met concrete afspraken over een wijkgerichte aanpak met nieuwe initiatieven en waar mogelijk aansluiting bij concrete plannen en projecten. Inmiddels werken de partijen in de Warmtemotor toe naar een raamovereenkomst. Remco Bal van Vattenfall: “Met de raamovereenkomst leggen we eigenlijk de spelregels vast van de manier waarop we de opgave gezamenlijk aanpakken. Vervolgens kunnen we per buurt – elke buurt is nu eenmaal weer net even anders – nog inspelen op de specifieke situatie. Maar we hoeven niet telkens het wiel opnieuw uit te vinden.” Een van de afspraken in de Amsterdamse Warmtemotor is dat het energiebedrijf het ondergrondse deel van de werkzaamheden voor zijn rekening neemt, tot aan de gevel. De corporaties zorgen voor het inpandige gedeelte. Van der Veek licht toe: “Wij kennen onze woningen het beste en zijn gewend om er te werken. Daar komt bij: wanneer wij een deel van de werkzaamheden oppakken, levert dat ook weer kostenbesparingen op.” De werkwijze sluit aan bij Samen in Hoogbouw, een initiatief van Vattenfall om een projectontwikkelaar, woningcorporatie en vereniging van eigenaars te ondersteunen bij de introductie van stadsverwarming in wen. Single-issueorganisatie Het idee van de Amsterdamse Warmtemotor is om gebiedsgericht te werken en niet keer op keer aparte stukjes straat aan te sluiten. Eén manier om dat te organiseren, appartementengebouis om te werken met een zogeheten single-issueorganisatie. Bal: “Als je kijkt naar de ondergrond, dan zitten de partijen die daar bezig zijn elkaar soms in de weg, en planningen zijn niet altijd optimaal op elkaar afgestemd. Wanneer je al die werkROM | JAARGANG 39 | #01-02 Pagina 17

Pagina 19

Heeft u een onderwijs magazine, publitas of internet PDF-en? Gebruik Online Touch: magazine naar een online publicatie converteren.

ROm 1 2021 Lees publicatie 409Home