Tekst Marcel Bayer Dit artikel heeft in ROM nummer 1 2020 gestaan VRAAG ‘VOLDOENDE, GOED LAND?’ IS NA VEERTIG JAAR WEER ACTUEEL Stikstofcrisis vergt extensivering van de Nederlandse landbouw Terwijl het kabinet de eerste noodmaatregelen neemt om de stilgelegde projecten in de bouw weer vlot te trekken, zal de landbouw het antwoord moeten geven op de vraag hoe de stikstofcrisis voor de lange termijn te bezweren. De grondgebonden landbouw beslaat 60 procent van ons grondgebied. De veehouderijsector heeft met 46 procent van de stikstofuitstoot verreweg het grootste aandeel in de stikstofcrisis. Deze is terug te voeren tot jarenlange overbemesting van de landbouwgronden. Hoe kunnen we de bodemkwaliteit van dit land herstellen, niet in het minst ten behoeve van de Natura 2000-gebieden? Hoogleraar cultuurtechniek Folkert Hellinga constateerde in 1981 al welke desastreuze gevolgen het landbouwbeleid voor de natuur had. Zijn vraag is weer actueel: Hoeveel land is er anno 2020 nodig en beschikbaar voor de grondgebonden landbouw en veeteelt? ‘Nooit meer honger!’ was de slogan na de Tweede Wereldoorlog. Het Europees landbouwbeleid van Sicco Mansholt1 moest door schaalvergroting en modernisering de agrarische productiviteit per hectare fors verhogen. Tegelijkertijd stimuleerde Folkert Hellinga (1917-2009) als eerste hoogleraar cultuurtechniek aan de Wageningse Landbouwhogeschool de verbetering van de agrarische productieomstandigheden ofwel, de zorg voor ‘voldoende, goed land’. Op grote schaal werden ruilverkavelingen uitgevoerd. Van de 410.000 agrarische bedrijven in 1950 zijn er anno 2018 nog 54.000 over. Maar samen zorgen zij ervoor dat Nederland na de Verenigde Staten de grootste landbouwexporteur ter wereld is! 30 vakblad groen Voldoende, goed land Te mooi om waar te zijn? Helaas, ja. De stikstofuitstoot in de agrarische sector toont aan dat het evenwicht tussen de intensieve agrarische productie en de draagkracht van de landbouwbodems ernstig is verstoord. De grondgebonden landbouw staat in meerdere regio’s op gespannen voet met het behoud van de biodiversiteit in ons land. De grondgebonden landbouw gebruikt ruim zestig procent van de oppervlakte van ons land. Bos en natuur beslaan circa veertien procent, binnenwateren elf procent en stedelijke gebieden zo’n twaalf procent. Maar hoe vanzelfsprekend zijn deze percentages eigenlijk in een veranderende samenleving? Professor Hellinga stelde deze vraag tijdens zijn afscheidsrede in 1981, Pagina 29

Pagina 31

Heeft u een boek, zmags of internet clubbladen? Gebruik Online Touch: nieuwsbrief digitaal uitgeven.

Groen 4 2020 Lees publicatie 413Home