deze dan ook het belangrijkst, maar ik kan me voorstellen dat we aan biodiversiteit meer eisen willen stellen dan dat. Dit vergt een verdere uitwerking van criterium 3 van het beoordelingskader. Dit onderdeel zou men nader kunnen invullen met behulp van de tien criteria voor tuinreservaten, zoals geformuleerd op www.tuintelling.nl/tuinreservaten. Klimaatadaptatie Dan komt er tegenwoordig nog een belangrijk thema voor het groenbeleid bij, namelijk klimaatadaptatie. Een goed groenbeleid heeft dus drie hoofdpijlers: gezondheid en welbevinden van burgers, biodiversiteit en klimaatadaptatie. De kunst is om deze drie zoveel mogelijk te integreren. Niet overal bloemenweides en wilde bosjes. Dat is wel goed voor de biodiversiteit, maar komt het welzijn van omwonenden niet altijd ten goede. Verzorgde stukken gemaaid gras afgewisseld met wildere, kleurrijke weides zijn een goede mogelijkheid om biodiversiteit en aantrekkelijkheid te integreren. Waterpleinen en wadi’s die het overvloedige regenwater bij plensbuien kunnen opvangen, moeten voldoen aan de criteria voor aantrekkelijkheid en dus “groen” moeten worden ingericht. Dus bomen planten, zitplaatsen creëren, het water permanent zichtbaar maken en goedverzorgde beplantingsvakken inrichten met een diversiteit aan passende planten. Krijgen de omwonenden de kans om hun plein, groenstrook of park te verrijken met eetbaar groen, dan is dat helemaal een positieve stimulans voor de buurt. Bij het ontwerpen van groen kunnen we direct rekening houden met verkoeling bij hittestress. Dan wordt een bomenrij zo geplaatst dat deze maximaal schaduw biedt en een koele luchtstroom bevordert in plaats van hindert. En wat is er bij warm weer leuker dan spelen met water? Iedere stad heeft wel hoger gelegen delen waarvandaan water op een speelse manier naar beneden kan stromen, verkoeling en plezier brengend aan iedereen. Als dat water dan her en der ook nog wordt ingezet om een natuurlijk ogende moeraszone te creëren vol kleurrijke bloemen als dotters (Caltha), moerasspirea (Filipendula ulmaria) en kattenstaart (Lythrum), dan krijgen alle drie de pijlers van het groenbeleid hun beslag in één waterstroom. 34 vakblad groen Welzijn, biodiversiteit en klimaatadaptatie in de gemeente Ede: een natuurlijke, gelaagde beplanting afgewisseld met stukken gemaaid gras, veel bomen die tegen een stootje kunnen, direct in het zicht van de bewoners Uiteraard moet het bovenstaande toetsingskader dan ook uitgebreid worden met criteria voor klimaatadaptatie en biodiversiteit. Dat is niet zo gemakkelijk omdat die criteria nog onvoldoende uitgekristalliseerd zijn, zo blijkt uit het vele onderzoek dat hiernaar de laatste jaren wordt gedaan en dat op dit moment nog erg diverse uitkomsten biedt. Alleen wat betreft het maaibeleid van bloemenweides is al ruim voldoende bekend. Het onderzoek naar de relatie tussen de drie pijlers van biodiversiteit, klimaatadaptatie en welzijn staat echter nog helemaal in de kinderschoenen. Het bovenstaande kader is daarom slechts een eerste aanzet waarin vooral het welbevinden van mensen vooropstaat. In deze tijd met droogte, hitte, plensbuien en de teruggang in planten- en dierenleven ligt op klimaatadaptatie en biodiversiteit terecht veel nadruk. Maar laten we ons eigen welzijn vooral niet vergeten. In onze steden is dat immers de kurk waarop alles drijft. * Dit artikel is tot stand gekomen met behulp van een haalbaarheidssubsidie van de provincie Gelderland. Literatuur • Berg, A.E. en Winsum-Westra, M. Ontwerpen met groen voor gezondheid: richtlijnen voor de toepassing van groen in ‘healing environments’. Alterra rapport 1371, Wageningen, 2006. • Jansson M, Fors H, Lindgren T, Wiström B.Perceived personal Safety in Relation to Urban Woodland Vegetation: a Review. Urban Forestry & Urban Green v12 n2, 127-133, 2013. • Kaplan R, Kaplan S, Ryan R.L. With people in mind: design and management of everyday nature. Island Press, Washington D.C., Covelo, California, 1998 • Steg L., van den Berg A., de Groot M. Environmental Psychology: an introduction. BPS Blackwell, 2013. • Tveit M., Ode A. and Fry G. Key concepts in a framework for analysing visual landscape character. Landscape Research, 31 (3), 229-256, 2006. • Ulrich R.S. Effects of gardens on health outcomes: Theory and research. In: Cooper-Marcus C.C., Barnes M. (eds) Healing Gardens: Therapeutic benefits and design recommandations. 27-86. New York: John Wiley, 1999. • Vries, de S. Van groen naar gezondheid: mechanismen achter de relatie groenwelbevinden: stand van zaken en kennisagenda. Alterra Wageningen, 2016. Pagina 33

Pagina 35

Interactieve internet jaarverslag, deze PDF of drukwerk is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het converteren naar een digitale publicatie van ecursussen.

Groen 6 2020 Lees publicatie 416Home