en sinds recent ook een woningbouwcorporatie. Zulke organisaties en initiatieven ondersteunen burgers heel veel bij hun eigen vergroening en dat is ook essentieel voor de wateropgaven.’ De stresstesten zijn nu uitgevoerd, maar de oorspronkelijke planning was dat dit eind 2019 al zou gebeuren. Nu zorgt de coronacrisis voor vertraging bij de risicodialogen. Wat garandeert dat we tot 2050 niet continu vertraging oplopen en achter de feiten aan blijven hollen? ‘Je zult klimaatadaptatie en -mitigatie continu moeten blijven benaderen als belangrijke nationale en internationale opgave. Er zal nog veel op ons afk omen qua extremen. De opwarming van de aarde zet door en kan nog verder oplopen. Dat zal steeds weer naar buiten komen en urgentie, druk en dus draagvlak creëren. Juist ook op het lokale niveau, daarvan ben ik overtuigd.’ Ben je dan niet heel afh ankelijk van de grillen van de politiek? Wie weet hecht een kabinet over 10 jaar geen belang meer aan klimaatadaptatie. ‘We proberen het Deltaprogramma niet te politiseren en tot nu toe lukt dat goed. 10 jaar geleden werd door de Tweede Kamer unaniem besloten tot het wettelijk vaststellen van het Deltaprogramma, het bijbehorend Deltafonds en de aanstelling van een onafh ankelijke deltacommissaris. De reikwijdte daarvan is veel groter dan de volgende verkiezingen en de politiek erkent dat dit een kwestie van lange adem is, mede door ervaring uit het verleden. We deden langer dan een generatie over de uitvoer van de eerste Deltawerken en het programma Ruimte voor de Rivier liep meer dan 20 jaar.’ niveau, zowel bij de gemeenten als bij hun bewoners. Dat moet je niet laten liggen. ‘Een wethouder die ik laatst sprak deelde een mooie visie op het Deltaprogramma met mij. De kleine stappen die in de gemeenten worden gezet, zijn allemaal kleine deltawerkjes. Een groene tuin, een klimaatadaptief dak of een wateropvangende regenwaterinstallatie, een ton. Dat zijn allemaal kleine losse dingen, waarvan je je individueel de impact kan afvragen, maar als je het optelt, wordt het een groot Deltawerk.’ ‘We zijn een land met 17 miljoen deskundigen’ ‘Met veel kleine deltawerkjes maken we één grote’ In de media wordt weleens nostalgisch gerefereerd aan de Deltawerken, de grote top-down rijksoperatie van weleer, waarin relatief snel een technisch wonder uit de grond werd gestampt. De oproep is dan om klimaatadaptatie ook zo centraal aan te pakken. Hoe reageert u daar op? ‘Op het niveau van visie, urgentie, steun en kennis ligt inderdaad een heel belangrijke rol voor de rijksoverheid bij het klimaatbestendig maken van Nederland. Dat gebeurt ook. Maar het Rijk kan dit niet alleen. De uitvoering moet echt in de regio’s en gemeenten plaatsvinden. Met een decentrale aanpak weet je veel beter wat er waar precies aan de hand is. Bovendien zit er heel veel kennis op lokaal Daar zit wel een soort tegenstrijdigheid in. Op lokaal niveau bouw je samen iets groots, dus bottom-up. Tegelijkertijd komt de sturing en visie vanuit het Rijk, dus top-down. Hoe rijmt dat met elkaar? ‘We zijn een land met 17 miljoen deskundigen. Het ligt niet in de aard van de Nederlander om centraal gezag blind te volgen. In crisistijd accepteren we het grotendeels wel, kijk maar naar de coronacrisis, maar het is de natuurlijke gang van zaken in dit land om tegendraads te zijn. De kunst is dus om het centrale en het decentrale, dus het Rijk en de regio, samen in een sterk verband te plaatsen. We moeten ons continu af blijven vragen wat we aan het doen zijn en waarom we dat doen. Elkaar scherp houden. Dat doen we ook en er worden concrete resultaten geboekt.’ Alle overheidslagen zijn betrokken bij het programma en van iedereen wordt wat gevraagd. Ontstaat dan niet het risico van het afschuiven van verantwoordelijkheid? Als je met tien mensen aan tafel zit, zal niemand zeggen ‘ik ga het wel doen’. ‘Daar schuilt zeker een risico in. Als iets van iedereen is, is het van niemand. Leiderschap, een woord dat we in Nederland niet zo vaak gebruiken, is dus nodig. Vanuit mijn positie blijf ik dus wethouders aanspreken en blijf ik het gesprek aangaan met woningcorporaties en de markt. Ik ga ernaartoe en zeg: jouw sector, wat doen jullie en wat kunnen jullie in de toekomst betekenen.’ U kunt die leiderschapsrol dus zelf vervullen? ‘In mijn rol als deltacommissaris zeker. Het is niet mijn stijl om in een kantoortoren in Den Haag te zitten en vanuit daar te bedenken wat we kunnen doen. Nee, ik ga naar de partijen toe om ze te stimuleren en ze aan te spreken op hun visie en verantwoordelijkheid.’ jaargang 76 • oktober 2020 • nummer 09 17 Pagina 16
Pagina 18Scoor meer met een webshop in uw reclamefolders. Velen gingen u voor en publiceerden onderwijs catalogi online.
Groen 9 - Steenbreekspecial Lees publicatie 418Home