TREND • AANTREKKELIJK CENTRUM een aantrekkelijk winkelstraatje zijn, maar in de praktijk was het een doorsteekroute voor te hard rijdende fi etsers. Er kwam weinig publiek en het gebied kampte met leegstand.’ Vastgoedeigenaren, horecaondernemers, winkeliers en middenstandsvereniging presenteerden een plan waar Lenderink mee aan de slag ging. De zonering werd aangepast, de straat werd verkeersvrij gemaakt en hoogteverschillen werden opgelost. ‘Vroeger lag er een verhoogde band in de lengte van de straat. Veel bezoekers vonden dit onhandig. Deze band heb ik aangevuld met hellingen waarmee het hoogteverschil wordt opgelost.’ Vanuit de ondernemers kwam een duidelijk signaal voor meer aankleding. Het toevoegen van extra groen was echter een fl inke uitdaging, omdat in dit gebied zeer veel kabels onder het maaiveld liggen. Het groen werd daarom verwerkt in twee banken die door Falco en met hulp van Lenderink (ontwerp) op maat werden gemaakt. Het Functies van openbare ruimte Verblijven en verplaatsen zijn twee belangrijke functies van de openbare ruimte, die in elkaars verlengde liggen, maar elkaar ook in de weg kunnen zitten, zegt Bas Spierings, assistant professor stadsgeografi e aan de Universiteit Utrecht. Enerzijds fungeert de openbare ruimte als verblijfsruimte, als een bestemming voor recreatie en ontmoeting. Anderzijds heeft het een verplaatsfunctie, de openbare ruimte fungeert dan als een route voor mobiliteit. In tegenstelling tot de eerste zijn sociale interacties bij deze laatste meestal vluchtiger van aard. Openbare ruimten zoals pleinen en parken worden vaak ontworpen met de intentie om diverse groepen mensen met elkaar in contact te brengen. Idealiter leidt deze interactie dan tot zaken als sociale cohesie en tolerantie in steden. Doordat we tijdens de ‘lockdown’ meer op onze eigen stad en buurt aangewezen waren, zijn we de beschikbare openbare ruimte anders gaan bekijken en gebruiken. Sommige plekken zoals trottoirs die voorheen voornamelijk voor verplaatsing gebruikt werden, werden ineens meer voor recreatie en ontmoeting gebruikt. Spierings: ‘Mensen zijn zich meer bewust geworden van het belang van de verblijfsfunctie van de openbare ruimte. Er wordt kritischer gekeken naar de mogelijkheden van de openbare ruimte voor recreatie en ontmoeting. Mensen lijken zich nu meer en duidelijker te realiseren dat groenruimte vaak beperkt is in steden en dat parkeerruimte ten koste gaat van verblijfsruimte in de buurt. De pandemie zorgt voor een momentum die trends zoals vergroening en leefstraten in stroomversnelling kan brengen.’ In binnensteden is de verblijfsfunctie van de openbare ruimte direct gekoppeld aan economische waarde en gewin. Het genereert economisch kapitaal door hoge bezoekersaantallen, consumentenbestedingen en vastgoedwaarden. Met name in toeristische steden is er echter een duidelijke disbalans ontstaan tussen de verblijfsfunctie en de verdienfunctie van binnensteden, zegt Spierings. ‘Uiteraard heeft de binnenstad een belangrijke economische betekenis. Maar in sommige steden zien we ook de negatieve excessen ervan. In Amsterdam bijvoorbeeld, met grote aantallen toeristen en waar de roep om het “teruggeven van de binnenstad aan de Amsterdammers” steeds luider wordt. Ook hier zorgt de crisis voor een momentum om na te denken over en te handelen naar hoe we hier in de nabije toekomst verder mee willen.’ De pandemie zet veel dingen onder druk maar biedt ook allerlei mogelijkheden, concludeert Spierings. ‘Hoe openbare ruimte nu gebruikt en beleefd wordt laat beperkingen en belemmeringen zien, maar geeft ook ideeën en richtingen voor de toekomst. Daar zou een scala aan partijen, overheden, vastgoedontwikkelaars, ondernemers, beleggers, bewoners en bezoekers samen goed over na moeten denken.’ meubilair, uitgevoerd in staal en hout, strekt zich uit over beide niveaus, waardoor het hoogteverschil wordt vereffend. ‘De bakken zijn afgesloten omdat het groen hier dus niet onder straatniveau kan groeien. Daardoor is er relatief weinig groeiruimte voor de bomen. Ik heb gekozen Koelreuteria aan te planten, omdat deze karakteristieke boom goed tegen droogte kan en een waardevolle waard- en drachtboom voor insecten is. ik wilde tegelijkertijd niet verzanden in ‘standaard’ olijfbomen. Die hitteresistentie heeft het ook echt nodig, ondanks de schaduw in de straat. Voor de onderbeplanting heb ik gekozen voor Waldsteinia en in het seizoen groeien er Alliums tussendoor.’ Het geluk wilde dat op de kop van de straat een verouderde, gietijzeren gasleiding lag. Deze kon bij vervanging direct verlegd worden, waardoor hier een grondgebonden haagblok staat. Ook werden thematische elementen aangebracht. Aan een van de gevels staat een halve boog met, boven het midden van de straat, een cortenstalen schild met de straatnaam erop. Het schild werd door een plaatselijke staalkunstenaar gemaakt, de boog werd door een constructeur gemaakt aan de hand van Lenderinks ontwerp. Op een van de vier banken zit naast een watertappunt een natuurstenen beeld van lokale held Jan van Schaffelaar, gemaakt door kunstenaar Jan-Carel Coster. Schaffelaars verhaal komt ook op subtiele wijze terug in langwerpige, granieten elementen op straatniveau. Om voor extra sfeer te zorgen, werd in 2018 een deel van de paaltoparP 16 MOOIMEUBILAIR Pagina 15

Pagina 17

Interactieve digitale handleiding, deze nieuwsbrief of onderwijs catalogus is levensecht online geplaatst met Online Touch en bied het digitaal maken van digi onderwijscatalogi.

Mooi Meubilair 2020 Lees publicatie 426Home