Cir culair Samenwerking is cruciaal voor succes, zegt EvertJan de Kort, senior partner bij Stec Groep in reactie op de benchmark. Gemeenten lijken dat ook te beseffen. 80 procent geeft aan dat een samenhangende visie en aanpak vanuit meerdere disciplines cruciaal is voor de omslag naar circulair denken en handelen. Betrek ook inwoners, zegt Van Rijsewijk, communiceer wat je doet, maar laat inwoners ook zelf nadenken. ‘Als een riool wordt vervangen, waarom koppel je daar geen campagne aan om de eigen regengoot af te koppelen? Mensen hebben vaak geen idee wat er mogelijk is, maar mijn ervaring is dat je met goede voorlichting de helft al aan boord hebt.’ Rol bedrijventerreinen Werklocaties zijn bij uitstek plekken om organisaties voor hergebruik te vestigen. Maar gemeenten vinden hun werklocaties vooralsnog niet geschikt, blijkt uit de benchmark. Dat komt mede door de zwakke positie van bedrijventerreinen binnen het gemeentelijk beleid, zegt De Kort. Er wordt veel minder (bestuurlijke) prioriteit aan gegeven ten opzichte van thema’s als woningbouw en binnensteden. Daarnaast is er soms onvoldoende capaciteit voor bedrijfscontact. ‘Dan is het in algemene zin lastig om te weten wat er bij de bedrijven speelt, maar ook specifiek op het vlak van circulaire economie. Bijna 90 procent van de gemeenten heeft geen volledig beeld van wat bedrijven binnen hun gemeente al doen op dit gebied. Bijna een op de vijf geeft aan hier helemaal geen zicht op te hebben.’ GEMEENTEN LIJKEN TE BESEFFEN DAT SAMENWERKING CRUCIAAL IS VOOR SUCCES De vaak onduidelijke definitie van circulaire economie belemmert het kennisniveau. De Kort: ‘Veel gemeenten halen er van alles bij, waardoor het lastig is focus in het beleid aan te brengen. Circulaire economie is bovendien bij uitstek een integraal thema dat door veel afdelingen heen gaat. In de praktijk vinden gemeenten het toch lastig om integraal werken echt goed vorm te geven.’ De Omgevingswet biedt hier volgens De Kort kansen, omdat deze samenwerken bevordert. Ook het doorbreken van barrières in Nederlandse en Europese wet- en regelgeving (nu vooral geënt op een lineaire economie) kost tijd, zegt De Kort. Gemeenten hebben daar echter weinig directe invloed op. Olifantengrasbeton op circulair plein In de aanbesteding van het Mgr. Bekkersplein in de gemeente Haaren werd gestuurd op circulariteit, klimaatadaptatie en biodiversiteit. Met inbreng van bewoners werd een sfeerbeeld gemaakt, vervolgens werd de markt gevraagd binnen een plafondbedrag een creatief plan van aanpak te presenteren. De aanleg diende zo duurzaam mogelijk te gebeuren. Er is olifantengrasbeton toegepast en sommige stenen zijn met de onderzijde naar boven gelegd, waardoor ze ‘als nieuw’ ogen, zegt wethouder Harry van Hal (onder meer van ruimtelijk domein). ‘En in plaats van granieten banden voor kleurverschil, is gebruikgemaakt van kleurverschil in bestaande stenen.’ Bomen zijn zoveel mogelijk herplant en nieuw groen komt uit de regio. ‘Haaren is een regio met een potcultuur en veel boomkwekers, en zo beperken we transportbewegingen. Mogelijk wordt een te groot geworden koningslinde elders in de gemeente naar het plein verplaatst.’ Collega-wethouder Martien Vromans (van onder meer klimaatadaptatie en MVI, maatschappelijk verantwoord inkopen) herkent dat circulair werken een omslag is. Een wethouder van de gemeente hield zich in eerdere functie bezig met innovatief aanbesteden en fungeerde als een vliegwiel, zegt Vromans: ‘Je hebt bestuurders nodig die hun nek uit willen steken, maar ook ambtenaren die het willen proberen.’ Ook voor aannemers is circulair inschrijven en werken een avontuur. Door de vragen die gedurende het proces gesteld werden, was merkbaar dat het voor velen een onbekende wereld was, zegt Vromans. ‘Ook als gemeente moet je je nek uit durven steken om daar goed mee om te gaan. De gemeente deed dit door veel informatie te verstrekken en aan de voorkant na te denken over het inzichtelijk maken van bijvoorbeeld het gunningsproces.’ Door aan te besteden als bouwteam werd de markt bij het ontwerp betrokken. Vromans: ‘Je moet erkennen dat kennis in de markt zit en er gebruik van maken. Een prachtig voorbeeld is het olifantengras. Daar hadden wij nooit aan gedacht.’ Belangrijk is ook de juiste mensen bij elkaar te krijgen, zegt Van Hal. ‘Je moet erop kunnen vertrouwen dat je het samen tot een goed einde brengt.’ De wethouders spreken van een ‘uitstekende samenwerking’ in het bouwteam, bestaande uit de gemeente, Aannemingsbedrijf Van der Zanden Moergestel, Dolmans Landscaping L+P en SOOH. Het Mgr. Bekkersplein was het eerste van drie projecten gerealiseerd op basis van Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen dat Haaren medeondertekende. Naast een circulair fietspad en een brug die circulair en zo CO2-neutraal mogelijk gerealiseerd wordt. Het plein is waarschijnlijk in januari 2021 klaar. Dan gaan de vier dorpen van de gemeente Haaren over in de gemeenten Boxtel, Oisterwijk, Tilburg, Vught. Meer voorbeelden zijn te vinden in de Wegwijzer Circulair Inkopen 2.0, Praktijkvoorbeelden Biobased Inkopen (beide via PIANOo) en de Inspiratiegids Circulair ambachtscentrum (www.vang-hha.nl). pagina 19 » Pagina 18
Pagina 20Scoor meer met een webwinkel in uw reclamefolders. Velen gingen u voor en publiceerden lesmateriaal online.
Mooie Pleinen 2020 Lees publicatie 1Home