ACHTERGROND woordelijke ministeries, provincies, waterschappen, gemeenten of aandeelhouders Noordersluis IJmuiden de werking ervan. Rijkswaterstaat wordt daarop ook aangesproken in die zin dat tal van voorstellen voor aanpassing van delen van dat hoofdsysteem door Rijkswaterstaat beoordeeld worden op de effecten op het hele hoofdwatersysteem. Deze systeemverantwoordelijkheid betreft de zorg voor het adequaat blijven functioneren van het hele systeem en de onderlinge afhankelijkheden onder veranderende omstandigheden. Dat betekent dat Rijkswaterstaat de voorstellen van diverse regio´s in totaliteit bekijkt en nagaat of het hoofdwatersysteem hiermee wel goed blijft functioneren (Zandvoort et al. 2020). Die systeemverantwoordelijkheid geldt ook voor andere infrabeheerders. Bij het steeds weer uitbalanceren tussen systeemfuncties en gebruik dienen zich nieuwe mogelijkheden en nieuwe verbindingen tussen infrastructuren aan. De mogelijkheid van het winnen van warmte uit oppervlaktewater is hiervan een voorbeeld. Thermische energie biedt een nieuw perspectief op het hoofdwatersysteem (en regionale watersystemen) en kan een belangrijke stap zijn in de energietransitie. Zo hebben Rijkswaterstaat en Alliander in een pre-concurrentiële setting op De Bouwcampus gekeken of warmtewinning uit de Maas –geïntegreerd in stuw Grave, een geïntegreerd water-energiesysteem – perspectief kan bieden voor het verwarmen van gebouwen. De eerste uitde waterkwaliteit. Maar er is nog een lange weg te gaan wat betreft de institutionele, juridische en ook fysieke inpassing ervan (Pot et al. In voorbereiding). Het vraagt ook om nieuwe business-, marktmodellen en om passende regelgeving op het grensvlak van infrastructuren. Deze infrastructurele integratie en de onderlinge afstemming van verschillende besluitvormingslijnen, met verschillende vervangingscycli en verschillende marktmodellen, zijn belangrijke nieuwe te beantwoorden vragen. Het voorspellen van het einde van de technische levensduur is geen eenvoudige zaak TenneT verwoordt het als volgt: “Met behulp van systeemdiensten garandeert TenneT de elektriciteitsvoorziening in Nederland, lost het grote storingen op en zorgt het voor de balans tussen het aanbod van – en de vraag naar – elektriciteit.” Een dergelijke verantwoordelijkheid voor systeemfuncties of systeemdiensten hebben de meeste infrabeheerders voor hun eigen domein, al dan niet via de verant34 Sleuteldossier voor klimaatadaptatie De natte kunstwerken vormen belangrijke stuurknoppen in het hoofdwatersysteem en hoofdvaarwegennet, nu en in de toekomst. De Nederlandse delta is volledig ingericht en functioneert goed. De droogte van 2018 laat zien dat het hoofdwatersysteem van Nederland goed ingericht is en dat de waterbeheerder het water naar die delen van Nederland kan sturen waar dat water het meest nodig is. Bij vervanging en renovatie komt het erop aan om actief te anticiperen op toekomstige klimatologische en hydrologische omstandigheden en maatschappelijk gebruik in termen van de ruimtelijke inrichting van het watersysteem, de functionaliteit van de natte kunstwerken en de landschappelijke inpassing. Vervanging en renovatie is het moment om deze nieuwe wensen en nieuwe omstandigheden te verdisconteren in locatie, dimensies en functionaliteit van de kunstwerken. komsten van berekeningen zijn veelbelovend (Jütte en Van der Vlist, 2017). Warmtewinning uit oppervlaktewater kost niet veel ruimte, is fi nancieel aantrekkelijk en door de onttrekking van warmte aan het oppervlaktewater verbetert De natte kunstwerken conditioneren met name de systeemfuncties ten behoeve van het maatschappelijk gebruik. Zoals aangegeven grijpt klimaatverandering aan op de systeemfuncties van het waterNGINFRAmagazine Pagina 33
Pagina 35Scoor meer met een online shop in uw boeken. Velen gingen u voor en publiceerden gidsen online.
Infra-1 Lees publicatie 411Home